Figures

Belgische grafisch ontwerpster, architecte, interieurarchitecte. Lou werd geboren op 19 juni 1915 en overleed in 2003. Van 1942 tot 1980 was ze docente aan het Institut supérieur des arts décoratifs in Brussel. Tijdens haar carrière wordt ze vooral bekend voor de opbouw en decoratie van stands. Zo ontwerpt ze drie stands voor het Belgische paviljoen op de Wereldtentoonstelling van New York in 1939. Bovendien ontwierp ze niet minder dan acht paviljoenen voor de Expo 58 in Brussel. Een van die paviljoenen, het Maison électrique, kwam tot stand in samenwerking met architect Jaques Dupuis. Met dit project sleepte ze een gouden medaille in de wacht.

Leerkracht, dichteres en verzetsstrijdster tijdens de Tweede Wereldoorlog. Naast haar werk als leerkracht in Doornik wijdt Marguerite Bervoets zich vanaf 1941 aan La Délivrance, een clandestien weekblad. Maandenlang helpt ze piloten vluchten en neemt ze deel aan een hele reeks verzetsacties. In 1942 wordt Marguerite Bervoets gevangengenomen en ter dood veroordeeld. Vandaag wordt op verschillende openbare plaatsen in Bergen aan haar hulde gebracht.

Feministe, politica, verzetsstrijdster, leerkracht. Isabelle Blume was zeer actief als verzetsstrijdster tijdens de Eerste Wereldoorlog. Na afloop daarvan gaat ze maatschappelijk werk studeren en beweegt ze zich in de Brusselse socialistische kringen. Al snel raakt ze betrokken bij de strijd voor vrouwenrechten, met name stemrecht of toegang tot anticonceptie. In 1932 gaat ze in de politiek met een ambt als gemeenteraadslid in Ukkel. Daarna wordt ze ook verkozen als socialistisch volksvertegenwoordiger. De Kamer telt op dat moment slechts twee vrouwen.

Historica, bibliothecaresse en mede-oprichtster van het Fonds Suzan Daniel, holebi en trans archief- en documentatiecentrum. Denise De Weerdt wordt geboren in een socialistisch arbeidersgezin uit Gent. Ze was lid van de jongsocialisten. Na haar studies hedendaagse geschiedenis aan de Universiteit Gent en een doctoraat filosofie en letteren wordt ze docent humane wetenschappen. Het grootste deel van haar beroepsloopbaan werkt ze bij de Koninklijke Bibliotheek van België, met name als hoofdconservator.

Model, schrijfster, militante. Neel Doff engageert zich al snel in de socialistische beweging en zet zich vol overtuiging in voor het lot van de armste arbeiders en arbeidsters. In 1911 schrijft ze haar eerste boek Jours de famine et détresse , een grotendeels autobiografisch werk. Daarna schrijft ze nog verschillende gelauwerde autofictiewerken die niet onopgemerkt blijven. Het realisme en de literaire kwaliteit van haar werk worden vaak geroemd.

Blinde Belgische artieste, schrijfster, filantrope, voorzitster van de Brailleliga. Cécile Douard wordt geboren op 29 december 1866 en overlijdt op 14 januari 1941. In haar werken beschrijft ze het harde leven van de Borinagemijnwerkers, hun vrouwen en hun kinderen. Na een val in haar atelier in 1892, dat blank stond nadat de Trouille uit de oevers getreden was, raakt ze een oog kwijt.  Vanaf 1898 vermindert haar gezichtsvermogen stelselmatig. Wanneer ze in 1899 volledig blindt wordt, leert ze brailleschrift. Ze leert viool spelen en behaalt een eerste prijs aan het Koninklijk Conservatorium van Bergen. Verder legt ze zich toe op de beeldhouwkunst. Ze geeft lessen Franse en Engelse literatuur en kunstgeschiedenis. Van bij de oprichting in 1922 wad Cécile Douard actief betrokken bij de Brailleliga, en van 1926 tot 1937 was ze er voorzitster van. Zo leverde ze een belangrijke bijdrage aan de faam van deze instelling in België en het buitenland.

Schilderes, Berthe Dubail studeerde aan academies in Bergen en Brussel. Na een eerste expressionistische en figuratieve periode, van 1945 tot 1956, wordt haar stijl abstracter. Naast haar artistieke zoektocht werkte ze ook als lerares en ontwikkelde ze een nieuwe, spontanere lesmethode.

Architecte Odette Filippone werd geboren in Etterbeek in 1927 en is een rasechte Brusselse. Ze leverde een bijdrage aan heel wat architectuurprojecten in de hoofdstad, met name ook in het kader van de Expo 58. Ze was ook architecte-vennoot van het bureau “ Baucher-Blondel-Filippone “. Odette Filippone is een van de tien eerste vrouwen die een architectuurdiploma behaalden aan La Cambre.

Architecte geboren in Pélin in 1916, dochter van een Chinese vader en een Poolse moeder. Simone Guilissen-Hoa behaalde als een van de eerste vrouwen in België een architectuurdiploma aan La Cambre (de faculteit Architectuur van de ULB) in 1938. Ze wordt beschouwd als een van de meest getalenteerde architecten van de tweede modernistische stroming in België meteen na de Tweede Wereldoorlog. Zij zette mee haar schouders onder het Maison de la Cultrure in Doornik en een residentie voor studentes in Louvain-la-Neuve.

De modernistische architecte Eliane Havenith stond in 1953 mee aan de wieg van een eigen architectenkantoor in Brussel. Ze ontwierp verschillende Belgische gebouwen en heeft ook enkele realisaties tijdens de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel op haar naam staan. Bovendien was ze lid van het redactiecomité van een Belgisch architectuurtijdschrift.

Politica, senator, feministe. Marie Janson, een telg uit een illustere Belgische politieke familie, is de eerste Belgische vrouw die lid wordt van de Senaat. Hiervoor waren verschillende wetswijzigingen nodig. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog doet ze haar intrede in de politiek samen met haar jongste zoon, Paul-Henri Spaak. Ze wordt lid van de Belgische Werkliedenpartij. In 1921 wordt Marie Janson verkozen in de gemeente Sint-Gillis, waar ze verschillende jaren zal werken.

Joodse, Bessarabische, communistische verzetsstrijdster, militante tegen racisme en oprichtster van het Comité ter verdediging van de joden. Geboren op 3 februari 1910, overleden op 20 januari 2000. Samen met haar man Hertz Jospa was ze vanaf 1936 actief in de Belgische afdeling van de Liga tegen racisme en antisemitisme. Na de Spaanse burgeroorlog hielp ze mee een onderkomen vinden voor kindvluchtelingen. In september 1942 richtte ze samen met haar man de geheime vereniging Comité ter bescherming van de joden op, die duizenden joodse kinderen van deportatie redde.

Sociologe, politica en eerste Congolese vrouw met een ministerportefeuille in de DRC. Sophie Kanza is ook de eerste Congolese vrouw die toegelaten wordt tot een middelbare school. Toen Congo onafhankelijk werd, was zij trouwens de enige vrouw die aan de middelbare school gestudeerd had. In 1966 wordt ze benoemd tot minister van Sociale Zaken, een portefeuille die ze behoudt tot in 1970. Gedurende haar hele mandaat pleit Sophie Kanza voor gelijkheid van kansen tussen jongens en meisjes.

Romenschrijfster, auteur van biografieën over vrouwen, theaterstukken, liedteksten voor Franse zangers en zangeressen. Françoise Mallet-Joris (pseudoniem) werd geboren op 6 juli 1930 en overleed op 13 augustus 2016. Met een dertigtal romans en biografieën (over vrouwen) en enkele theaterstukken was zij heel productief als auteur. Bovendien was ze een erkend liedjesschrijfster. Haar eerste werk Poème du dimanche publiceert ze op 16-jarige leeftijd, en op haar 21e komt haar eerste lesbische roman Le Rempart des Béguines uit, onder haar nieuwe pseudoniem. Van 1971 tot 2011 was ze lid van de Académie Goncourt . In 1993 trad ze toe tot de Académie royale de langue et de littérature françaises van België, waarvan ze lid bleef tot aan haar dood.

Schrijfster, journaliste en Belgisch-Congolese dichteres. Nele Marian was vooral werkzaam in het interbellum. Ze is ook een van de eerste openbare dichters van Afrikaanse origine in België. Er is niet veel meer over haar geweten (behalve dan dat haar werk bewaard wordt in het Archief- en Onderzoekscentrum voor Vrouwengeschiedenis), zo sterk is ze ten prooi gevallen aan de klassieke historische onzichtbaarmaking van vrouwelijke artiesten. Een van haar beroemdste gedichten is Banjo uit 1936, dat verwijst naar wat de zwarte diaspora in Europa heeft moeten doorstaan.

Textielarbeidster Marie Mineur begon te militeren begin jaren ‘70. Ze streed jarenlang tegen kinderarbeid, voor betere arbeidsomstandigheden van de arbeidersklasse, voor vrouwenrechten en de scheiding van Kerk en Staat. Ze wordt beschouwd als een van de eerste feministische militantes in België.

De Congolese genezeres Maria N’koi staat erom bekend in 1915 een therapeutische opstand geleid te hebben tegen de Belgische kolonisering van Congo. Deze beweging illustreert haar betrokkenheid in de strijd tegen koloniale onderdrukking en voor Congolese onafhankelijkheid, ook al is er over haar weinig bekend. Dat toont nog maar eens aan dat vrouwen van kleur dubbel onzichtbaar gemaakt worden.

Architecte en oprichtster van de Unie van Vrouwen Architecten van België. Dita Roque-Gourary studeert eerst voor ingenieur-architect in Wenen en komt daarna in 1937 in België een stage volgen. Een jaar later is ze genoodzaakt Oostenrijk definitief te verlaten en verhuist ze naar Brussel, waar ze haar studies voltooit aan La Cambre. De Tweede Wereldoorlog betekent noodgedwongen een pauze in haar carrière. In 1949 richt ze haar eigen architectenbureau op, dat gespecialiseerd is in de renovatie van woningen uit de 19e en 20e eeuw.

Advocate, Stella Wolff studeerde aan de Université Libre de Bruxelles. Tijdens haar studies was ze er reeds van overtuigd dat de feministen een legitieme strijd voerden en dat het Burgerlijk Wetboek herzien moest worden. In 1959 werd ze verkozen tot ondervoorzitster van de Féderation internationale des femmes universitaires en van de Belgische Féderation des avocats. Tijdens haar loopbaan streed ze onvermoeibaar voor vrouwenrechten in België en speelde ze een centrale rol in de feministische beweging.